Direct naar de inhoud.

Historie kathodische bescherming van beton

Kathodische bescherming (KB) van beton is ontstaan uit de techniek om met behulp van koppeling met een onedel metaal te voorkomen dat een constructiedeel vervaardigd in een edeler metaal gaat corroderen. Deze galvanische vorm van KB is in 1824 door Sir Humphrey Davy geïntroduceerd gebruikt ter voorkoming van corrosie van scheepshuiden. Rond 1930 werd kathodische bescherming op basis van opgedrukte stroom een gebruikelijke methode voor het beschermen van olie- en gasleidingen in de grond en stalen ondergrondse opslagtanks in de Verenigde Staten. Veelal werd dit van overheidswege voorgeschreven.

Verenigde Staten van Amerika

De mogelijkheid om de techniek van kathodische bescherming ook als corrosiebestrijding van wapeningsstaal in beton te gaan aanwenden, werd geïntroduceerd in de zeventiger jaren in de Verenigde Staten. De eerste kathodische beschermingsinstallatie op een betonconstructie werd aangebracht op een brugdek van gewapend beton in 1973 nabij Sly Park, California.

Europa

In de jaren 1980 nam Italië het voortouw voor de praktische toepassing van kathodische bescherming. Er werden een aantal (proef)trajecten van de Noord-Italiaanse autowegen (Autostrada) uitgerust met kathodische bescherming. Al snel werden dergelijke systemen ook preventief, bij nieuwbouw, aangelegd omdat door het hoge dooizout gebruik binnen korte tijd corrosie en schade werden verwacht. Het materiaal voor de anodes was (geactiveerd) titanium. Midden jaren ’80 werd KB voor het eerst in Engeland toegepast, met onder andere anodes op basis van geleidende coatings.

Nederland

In Nederland werd de eerste kathodische beschermingsinstallaties in 1986/87 aangebracht, op het fietspad van het stadionviaduct in Rotterdam. De periode van 1987 tot 1995 was een typische pioniersfase. Grootste toepassing van KB was op prefabelementen met ingemengd chloride, waarbij innovatieve oplossingen werden bedacht, vooral wat betreft het aanbrengen van anodes (ingeboorde titaniumstrips). De basistechniek werd verder uitgewerkt, door bijvoorbeeld de elektrische weerstand van reparatiemateriaal af te stemmen op die van het beton van de constructie. Samenwerking tussen bedrijven en kennisinstituten leidde tot CUR Aanbeveling 45 (1996). Deze bevorderde het toepassen van KB met richtlijnen voor vooronderzoek, ontwerp, uitvoering en controle. De periode van 1996 tot 2004 kan gezien worden als een ontwikkelfase: de toepassing op bruggen en viaducten nam toe, en het beschikbaar komen van betrouwbare geleidende coatings als anode vergrootte de toepasbaarheid en de markt. Een Europese norm (EN 12696, 2000) gaf een flinke steun in de rug: ook de toepassing op voorgespannen beton en als preventieve maatregel werden mogelijk. Galvanische anodes met zinkfolie en een geleidende kleeflaag werden voor het eerst toegepast, later ook andere typen. Rond 2005 was KB van beton een volwassen techniek geworden. Eind 2010 waren er ongeveer 150 betonconstructies in Nederland met KB, waarvan ongeveer 105 gebouwen (incl. parkeergarages en industriegebouwen) en 45 bruggen en viaducten. Dit aantal was in 2014 opgelopen tot boven de 200. In de laatste jaren worden er minstens tien projecten per jaar uitgevoerd.